Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

The womb

  • 1 uterum

    ŭtĕrus, i, m. (collat. form ŭter, Caecil. ap. Non. 188, 15; neutr. collat. form ŭtĕ-rum, i, Plaut. Aul. 4, 7, 10, acc. to Non. 229, 33; Turp. and Afran. ib.) [Sanscr. uttara, later; Gr. husteros; cf. Gr. hustera, womb; Sanscr. udaram, belly; Engl. udder], the womb, matrix (syn. volva).
    I.
    Lit.:

    utero exorti dolores,

    Plaut. Am. 5, 1, 40:

    perii, mea nutrix, uterum dolet!

    id. Aul. 4, 7, 10; id. Truc. 1, 2, 96: quae te beluam ex utero, non hominem fudit, Cic. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 8, 139; Plaut. Truc. 1, 2, 97; Hirt. ap. Quint. 8, 3, 54; Prop. 4, 1, 100; Hor. C. 3, 22, 2; Ov. M. 9, 280; 9, 315; 10, 495; id. F. 2, 452; Tac. A. 1, 59; Plin. 9, 6, 5, § 13.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of the cavities of the earth, from which the first creatures are represented to have come forth, Lucr. 5, 806; cf. Lact. 2, 11 init.
    B.
    The fruit of the womb, a fetus, child, young:

    feminae uterum gerentes,

    i. e. pregnant, Cels. 2, 10; Tac. A. 1, 59.—Of animals, Varr. R. R. 2, 2, 14; Plin. 8, 40, 62, § 151.—
    C.
    In gen., the belly, paunch: me puero uterus erat solarium: ubi iste monebat esse, etc., Plaut. Fragm. ap. Gell. 3, 3, 5; Verg. A. 7, 499; [p. 1946] Cels. 4, 1; Juv. 10, 309; Luc. 6, 115; 9, 773.—

    Of swans,

    Plin. 10, 47, 66, § 131.—
    2.
    Of inanimate things;

    of the Trojan horse,

    Verg. A. 2, 52:

    dolii,

    Col. 12, 4, 5:

    lato utero (navium),

    Tac. A. 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > uterum

  • 2 uterus

    ŭtĕrus, i, m. (collat. form ŭter, Caecil. ap. Non. 188, 15; neutr. collat. form ŭtĕ-rum, i, Plaut. Aul. 4, 7, 10, acc. to Non. 229, 33; Turp. and Afran. ib.) [Sanscr. uttara, later; Gr. husteros; cf. Gr. hustera, womb; Sanscr. udaram, belly; Engl. udder], the womb, matrix (syn. volva).
    I.
    Lit.:

    utero exorti dolores,

    Plaut. Am. 5, 1, 40:

    perii, mea nutrix, uterum dolet!

    id. Aul. 4, 7, 10; id. Truc. 1, 2, 96: quae te beluam ex utero, non hominem fudit, Cic. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 8, 139; Plaut. Truc. 1, 2, 97; Hirt. ap. Quint. 8, 3, 54; Prop. 4, 1, 100; Hor. C. 3, 22, 2; Ov. M. 9, 280; 9, 315; 10, 495; id. F. 2, 452; Tac. A. 1, 59; Plin. 9, 6, 5, § 13.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of the cavities of the earth, from which the first creatures are represented to have come forth, Lucr. 5, 806; cf. Lact. 2, 11 init.
    B.
    The fruit of the womb, a fetus, child, young:

    feminae uterum gerentes,

    i. e. pregnant, Cels. 2, 10; Tac. A. 1, 59.—Of animals, Varr. R. R. 2, 2, 14; Plin. 8, 40, 62, § 151.—
    C.
    In gen., the belly, paunch: me puero uterus erat solarium: ubi iste monebat esse, etc., Plaut. Fragm. ap. Gell. 3, 3, 5; Verg. A. 7, 499; [p. 1946] Cels. 4, 1; Juv. 10, 309; Luc. 6, 115; 9, 773.—

    Of swans,

    Plin. 10, 47, 66, § 131.—
    2.
    Of inanimate things;

    of the Trojan horse,

    Verg. A. 2, 52:

    dolii,

    Col. 12, 4, 5:

    lato utero (navium),

    Tac. A. 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > uterus

  • 3 uterus

        uterus ī, m    [Engl. udder], the womb, matrix: quae te beluam ex utero fudit, C., H., O.— The belly, paunch: Per uterum (cervi) venit harundo, V., Iu.— The fruit of the womb, a fetus, Ta.
    * * *
    womb; belly, abdomen

    Latin-English dictionary > uterus

  • 4 venter

    venter, tris, m. [perh. for gventer; cf. Gr. gastêr; Sanscr. gatharas].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., the belly (syn.:

    alvus, abdomen),

    Plin. 11, 37, 82. § 207; Cels. 7, 16; Varr. R. R. 2, 7, 4; Cic. Div 2, 58, 119.— Plur., Mart. 13, 26, 1; Plin. 9, 50, 74, § 157. —
    B.
    In partic., as the seat of the stomach, conveying the accessory idea of greediness, gormandizing, the paunch, maw: Cyclopis venter, velut olim turserat alte, Carnibus humanis distentus, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 326 Vahl.); Plaut. Mil. 1, 1, 33:

    ventri operam dare,

    id. Ps. 1, 2, 43; id. Pers. 1, 3, 18; Hor. S. 1, 6, 128; 2, 8, 5; id. Ep. 1, 15, 32; Juv. 3, 167; 11, 40:

    proin tu tui cottidiani victi ventrem ad me adferas,

    i. e. an appetite for ordinary food, Plaut. Capt. 4, 2, 75: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, ye maws, for ye gluttons, gormandizers, Lucil. ap. Non. 11, 8.—In partic.:

    ventrem facere,

    to have a passage at stool, Veg. Vet. 3, 57.—
    II.
    Transf.
    A.
    The womb:

    homines in ventre necandos Conducit,

    Juv. 6, 596.—
    2.
    The fruit of the womb, fœtus: ignorans nurum ventrem ferre, Liv 1, 34, 2; Varr. R. R. 2, 1, 19; Col. 6, 24, 2; Dig. 5, 4, 3; 25, 6, 1; 37, 9, 1, § 13; 29, 2, 30; Ov. M. 11, 311; Hor. Epod. 17, 50.—
    B.
    The bowels, entrails, Col. 9, 14, 6; Plin. 11, 20, 23, § 70.—
    C.
    Of any thing that swells or bellies out, a belly, i. e. a swelling, protuberance:

    tumidoque cucurbita ventre,

    Prop. 4, 2, 23 (5, 2, 43); Verg. G. 4, 122:

    lagonae,

    Juv. 12, 60:

    concavus tali,

    Plin. 11, 46, 106, § 255:

    parietis,

    Dig. 8, 5, 17:

    aquae ductus,

    Vitr. 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > venter

  • 5 venter

        venter tris, m    the belly, paunch: quasi (fabā) mens, non venter infletur: inanis, stomach, H.: iratum ventrem placare, i. e. appetite, H.: dediti ventri, S.: magno Servorum ventres, i. e. the support of slaves, Iu.—The womb: sua conplevit tempora venter, O.: homines in ventre necandos Conducit, Iu.—In the phrase, ventrem ferre, to be pregnant, L.—The unborn child, embryo, foetus: Tuus, H.—A belly, swelling, protuberance: Quo modo... Cresceret in ventrem cucumis, V.: lagenae, Iu.
    * * *
    stomach, womb; belly

    Latin-English dictionary > venter

  • 6 locum

    lŏcus (old form stlocus, like stlis for lis, Quint. 1, 4, 16), i, m. ( lŏcum, i, n., Inscr. ap. Grut. 129, 14; plur. loci, single places; loca, places connected with each other, a region; cf. Krebs, Antibarb. p. 666 sq., and v. infra), a place, spot.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    adsedistis in festivo loco,

    i. e. the theatre, Plaut. Mil. 2, 1, 83:

    locum sibi velle liberum praeberier, ubi nequam faciat clam,

    id. Poen. 1, 1, 49; 3, 3, 44; cf.

    3, 2, 25: omnes copias in unum locum convenire,

    Cic. Att. 8, 16, 2:

    Galli qui ea loca incolerent,

    Caes. B. G. 2, 4:

    locorum situm naturam regionis nosse,

    Liv. 22, 38:

    Romae per omnes locos,

    Sall. J. 32:

    facere alicui locum in turba,

    Ov. A. A. 2, 210:

    ex loco superiore agere, of an orator speaking from the rostra, or of a judge pronouncing judgment: de loco superiore dicere,

    Cic. Verr. 2, 2, 42, § 102:

    ex aequo loco, of one speaking in the Senate or conversing with another: et ex superiore et ex aequo loco sermones habiti,

    id. Fam. 3, 8, 2:

    ex inferiore loco,

    to speak before a judge, id. de Or. 3, 6, 23: primus locus aedium, a dwelling on the ground-floor, Nep. praef. 6.— A post, position: loco movere, to drive from a place or post, Ter. Phorm. prol. 32; so,

    loco deicere,

    Hor. Ep. 2, 2, 30:

    loco cedere,

    to give way, abandon one's post, retire, Sall. C. 9; Caes. B. G. 1, 15.—
    B.
    In partic.
    1.
    A place, seat, in the theatre, the circus, or the forum:

    Servi ne obsideant, liberis ut sit locus,

    room, seats, Plaut. Cas. prol. 23.—

    Esp. the place assigned by the Senate to foreign ambassadors: locum ad spectandum dare,

    Cic. Mur. 35, 73; 34, 72; so Liv. 30, 17. — Plur. loca, Liv. 34, 44, 5; Vell. 2, 32, 3; Suet. Claud. 21; id. Ner. 11; Plin. 8, 7, 7, § 21.—But plur. loci, Tac. A. 15, 32.—
    2.
    So of the lodging, quarters, place of abode assigned to foreign ambassadors for their residence:

    locus inde lautiaque legatis praeberi jussa,

    Liv. 28, 39, 19; 30, 17, 14; 42, 26, 5; Symm. Ep. 4, 56; Sid. Ep. 8, 12:

    loca lautia,

    App. M. 3, p. 140, 30.—
    3.
    A piece or part of an estate:

    stricte loquendo locus non est fundus sed pars aliqua fundi,

    Dig. 50, 16, 60:

    locus certus ex fundo possideri potest,

    ib. 41, 2, 26.—
    4.
    A place, spot, locality; a country region: hau longe abesse oportet homines hinc;

    ita hic lepidust locus,

    Plaut. Rud. 1, 4, 35:

    nunc hoc ubi abstrudam cogito solum locum,

    id. Aul. 4, 6, 7:

    non hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,

    Cic. Att. 7, 3, 10; Verg. A. 1, 530; Caes. B. G. 5, 12.— Poet. of the inhabitants of a place, a neighborhood:

    numina vicinorum odit uterque locus,

    Juv. 15, 37.—Of a place where a city once stood, a site:

    locus Pherae,

    Plin. 4, 5, 6, § 13:

    locus Buprasium, Hyrmine,

    id. ib.; cf. Ov. F. 2, 280.— Plur. rarely loci:

    quos locos adiisti,

    Plaut. Trin. 4, 2, 86:

    locos tenere,

    Liv. 5, 35, 1:

    occupare,

    Sall. J. 18, 4; 76, 1; Lucr. 4, 509; Verg. A. 1, 306; 2, 28; Prop. 4 (5), 8, 22; Tac. A. 1, 61; 13, 36; Suet. Tib. 43.—Usually loca:

    loca haec circiter,

    Plaut. Cist. 4, 2, 8:

    venisse in illa loca,

    Cic. Fam. 9, 2, 5; id. Fin. 5, 1, 2 sq.; Caes. B. G. 2, 4, 2; Lucr. 1, 373; 2, 146; Cat. 9, 7; 63, 3; Sall. J. 18, 11; 54, 3; Verg. G. 2, 140; id. A. 1, 51; 2, 495; Hor. C. 1, 22, 7; Tib. 4, 1, 97; Ov. M. 10, 29; Liv. 1, 1, 5; 1, 5, 2; 1, 6, 4 et saep.—
    5.
    In war [p. 1075] or battle, a post, station (plur. loca):

    tum loca sorte legunt,

    Verg. A. 5, 132:

    loca jussa tenere,

    id. ib. 10, 238:

    loca servare,

    Amm. 25, 6, 14.—
    6.
    Loci and loca, of parts of the body:

    loci nervosi,

    Cels. 5, 26, 26.—Esp.:

    muliebres,

    Varr. L. L. 5, 2, 15; and without adj., in females, the womb:

    si ea lotio locos fovebit,

    Cato, R. R. 157, 11:

    cum in locis semen insederit,

    Cic. N. D. 2, 51; Cels. 2, 8. —Of animals, Col. 6, 27, 10.—Of birds, Col. 8, 11, 8; Lucr. 14, 1246; Plin. 11, 37, 84, § 209; Cael. Aur. Acut. 3, 17:

    genitalia,

    Col. 7, 7, 4; cf. id. 8, 7, 2; 8, 11, 8;

    in males,

    Lucr. 4, 1034; 4, 1045.—
    7.
    Communis locus,
    (α).
    The place of the dead:

    qui nunc abierunt hinc in communem locum,

    Plaut. Cas. prol. 19.—
    (β).
    A public place:

    Sthenius... qui oppidum non maximum maximis ex pecunia sua locis communibus monumentisque decoravit,

    Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112.—
    8.
    A burial-place, grave; very freq. in epitaphs; v. Inscr. Orell. 8; 4499; 4500 sq.
    II.
    Trop.
    A.
    A topic of discussion or thought; a matter, subject, point, head or division of a subject.
    1.
    In gen.:

    cum fundamentum esset philosophiae positum in finibus bonorum, perpurgatus est is locus a nobis quinque libris,

    Cic. Div. 2, 1, 2:

    Theophrastus cum tractat locos ab Aristotele ante tractatos,

    id. Fin. 1, 2, 6:

    hic locus, de natura usuque verborum,

    id. Or. 48, 162:

    philosophiae noti et tractati loci,

    id. ib. 33, 118:

    ex quattuor locis in quos honesti naturam vimque divisimus,

    id. Off. 1, 6, 18; id. Inv. 2, 3, 11; 2, 5, 16; 2, 8, 26 et saep.; Quint. 2, 4, 27; 2, 11, 6; 5, 8, 4; Juv. 6, 245; Tac. Or. 31.—
    2.
    Esp.: loci, the grounds of proof, the points on which proofs are founded or from which they are deduced:

    cum pervestigare argumentum aliquod volumus, locos nosse debemus,

    Cic. Top. 2, 7; id. de Or. 1, 13, 56; 3, 55, 210:

    traditi sunt ex quibus argumenta ducantur duplices loci,

    id. Or. 35; so sing.:

    itaque licet definire, locum esse argumenti sedem,

    id. Top. 2.—
    3.
    Esp.: loci communes, general arguments, which do not grow out of the particular facts of a case, but are applicable to any class of cases:

    pars (argumentorum) est pervagatior et aut in omnis ejusdem generis aut in plerasque causas adcommodata: haec ergo argumenta, quae transferri in multas causas possunt, locos communis nominamus,

    Cic. Inv. 2, 14, 47 sq.; cf. the passage at length; id. ib. 2, 16, 50 sq.; 2, 18, 56; Auct. Her. 3, 8, 15; Quint. 2, 1, 9; 3, 1, 12; 5, 1, 3; 5, 13, 57 al.— Sing.:

    vix ullus est tam communis locus, qui possit cohaerere cum causa, nisi aliquo proprio quaestionis vinculo copulatus,

    Quint. 2, 4, 30:

    locus, for communis locus,

    id. 4, 2, 117; 5, 7, 32.—
    B.
    A passage in a book or author; plur. loci (Zumpt, Gram. §

    99): locos quosdam transferam,

    Cic. Fin. 1, 3, 7; Quint. 1, 1, 36; 1, 4, 4; 5, 13, 42; 6, 3, 36; Tac. Or. 22:

    locos Lucreti plurimos sectare,

    Gell. 1, 21, 7;

    but rarely loca: loca jam recitata,

    Hor. Ep. 2, 1, 223; Amm. 29, 2, 8.—
    C.
    Room, opportunity, cause, occasion, place, time, etc., for any thing:

    et cognoscendi et ignoscendi dabitur peccati locus,

    Ter. Heaut. 2, 1, 6:

    avaritia paululum aliquid loci rationi et consilio dedisset,

    Cic. Quint. 16, 53:

    de tuo in me animo iniquis secus existimandi videris nonnihil dedisse loci,

    to have given occasion, cause, reason, id. Fam. 3, 6, 6:

    dare suspicioni locum,

    id. Cael. 4, 9:

    dare locum dubitationis,

    id. Balb. 6, 16; Val. Fl. 4, 451: locum habere, to find a place:

    qui dolorem summum malum dicit, apud eum, quem locum habet fortitudo?

    Cic. Off. 3, 33, 117:

    in hoc altero dicacitatis quid habet ars loci?

    id. de Or. 2, 54, 219; so,

    locus est alicui rei: legi Aquiliae locus est adversus te,

    Dig. 9, 2, 27; cf.:

    huic edicto locus est,

    ib. 37, 10, 6; cf.:

    meritis vacat hic tibi locus,

    Verg. A. 11, 179:

    cum defendendi negandive non est locus,

    Quint. 5, 13, 8:

    quaerendi,

    id. 3, 8, 21.—Also in the sense of there is place for any thing, it finds acceptance:

    in poëtis non Homero soli locus est aut Archilocho, etc.,

    Cic. Or. 1, 4:

    si in mea familiaritate locus esset nemini nisi, etc.,

    id. Planc. 33, 82:

    maledicto nihil loci est,

    id. Mur. 5, 12: locum non relinquere, to leave no room for, not to admit, to exclude:

    vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit,

    id. Quint. 15, 49; so,

    nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum,

    id. Fam. 1, 1, 2: nancisci locum, to find occasion:

    nactus locum resecandae libidinis,

    id. Att. 1, 18, 2:

    valde gaudeo, si est nunc ullus gaudendi locus,

    id. ib. 9, 7, 6.—
    D.
    In aliquo loco esse, to be in any place, position, situation, condition, state, relation:

    si ego in istoc siem loco, dem potius aurum, quam, etc.,

    position, place, Plaut. Bacch. 4, 9, 116:

    tanta ibi copia venustatum aderat, in suo quaeque loco sita munde,

    id. Poen. 5, 4, 8:

    in uxoris loco habere,

    Ter. Heaut. 1, 1, 52:

    in liberūm loco esse,

    Cic. de Or. 2, 49, 200; id. Planc. 11, 28; id. Brut. 1, 1; but more freq. without in:

    is si eo loco esset, negavit se facturum,

    id. Fam. 4, 4, 4:

    eodem loco esse,

    Sen. Ben. 3, 8, 2; 7, 14, 6.—Esp. with a gen.:

    parentis loco esse,

    Cic. Div. in Caecil. 19, 61:

    hostium loco esse,

    Liv. 2, 4, 7:

    fratris loco esse,

    Cic. Fam. 5, 3, 1; 7, 3, 6; Quint. 6, 1, 7:

    nec vero hic locus est, ut, etc.,

    not the proper occasion, Cic. Tusc. 4, 1, 1; id. Rosc. Am. 12, 33.— Hence, loco or in loco, at the right place or time, seasonably, suitably:

    posuisti loco versus Attianos,

    Cic. Fam. 9, 16, 4:

    epistolae non in loco redditae,

    id. ib. 11, 16, 1:

    dulce est desipere in loco,

    Hor. C. 4, 12, 28; so,

    locis: non insurgit locis? non figuris gaudet?

    Quint. 12, 10, 23:

    quo res summa loco?

    in what condition? Verg. A. 2, 322:

    quo sit fortuna loco,

    id. ib. 9, 723:

    quo sit Romana loco res,

    Hor. Ep. 1, 12, 25:

    quo tua sit fortuna loco,

    Stat. Th. 7, 558:

    missis nuntiis, quo loco res essent,

    Liv. 2, 47, 5:

    primo loco,

    in the first place, first in order, Juv. 5, 12.—Freq. as a partit. gen.:

    quo loci for quo loco,

    Cic. Att. 8, 10; id. Div. 2, 66:

    eo loci for eo loco,

    id. Sest. 31, 68; Tac. A. 15, 74:

    eodem loci,

    Suet. Calig. 53:

    ubi loci,

    Plaut. Merc. 5, 4, 26:

    ibidem loci,

    id. Cist. 3, 1, 53:

    interea loci for interea,

    meanwhile, Ter. Eun. 1, 2, 46:

    postea loci,

    after that, afterwards, Sall. J. 102:

    ubicumque locorum,

    Hor. Ep. 1, 3, 34:

    adhuc locorum,

    hitherto, Plaut. Capt. 2, 3, 25:

    ad id locorum,

    to that time, till then, hitherto, Sall. J. 63, 6; 73, 2; Liv. 22, 38, 12:

    post id locorum,

    after that, thereupon, Plaut. Cas. 1, 32:

    inde loci,

    since then, Lucr. 5, 437.—
    E.
    Place, position, degree, rank, order, office, of persons or things:

    summus locus civitatis,

    Cic. Clu. 55, 150:

    tua dignitas suum locum obtinebit,

    id. Fam. 3, 9, 2:

    quem locum apud ipsum Caesarem obtinuisti?

    id. Phil. 2, 29, 71:

    res erat et causa nostra eo jam loci, ut, etc.,

    id. Sest. 31, 68:

    Socrates voluptatem nullo loco numerat,

    id. Fin. 2, 28, 90:

    codem loco habere, quo, etc.,

    id. Prov. Cons. 17, 41; Caes. B. G. 1, 26, 6; 7, 77, 3; id. B. C. 1, 84, 2:

    indignantes eodem se loco esse, quo, etc.,

    Liv. 42, 37, 8:

    sed esto, neque melius quod invenimus esse, neque par, est certe proximus locus,

    Quint. 10, 5, 6:

    erat ordine proximus locus,

    id. 7, 3, 36:

    humili loco,

    id. 4, 2, 2.— Plur. loca:

    ut patricii recuperarent duo consularia loca,

    Liv. 10, 15, 8:

    quinque augurum loca,

    id. 10, 8, 3; 42, 34, 15:

    omnia loca obtinuere, ne cui plebeio aditus esset,

    id. 4, 57, 11; Tac. A. 2, 55:

    Vesta loca prima tenet,

    Ov. F. 6, 304.—Esp. of birth:

    infimo loco natus,

    Cic. Fl. 11, 24:

    esse summo loco natus,

    id. Planc. 25, 60:

    Tanaquil summo loco nata,

    Liv. 1, 34.—
    F.
    Loco, adverbially, in the place of, instead of, for:

    criminis loco putant esse, quod vivam,

    Cic. Fam. 7, 3, 6:

    haec filium suum sibi praemii loco deposcit,

    id. Inv. 2, 49, 144.

    Lewis & Short latin dictionary > locum

  • 7 locus

    lŏcus (old form stlocus, like stlis for lis, Quint. 1, 4, 16), i, m. ( lŏcum, i, n., Inscr. ap. Grut. 129, 14; plur. loci, single places; loca, places connected with each other, a region; cf. Krebs, Antibarb. p. 666 sq., and v. infra), a place, spot.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    adsedistis in festivo loco,

    i. e. the theatre, Plaut. Mil. 2, 1, 83:

    locum sibi velle liberum praeberier, ubi nequam faciat clam,

    id. Poen. 1, 1, 49; 3, 3, 44; cf.

    3, 2, 25: omnes copias in unum locum convenire,

    Cic. Att. 8, 16, 2:

    Galli qui ea loca incolerent,

    Caes. B. G. 2, 4:

    locorum situm naturam regionis nosse,

    Liv. 22, 38:

    Romae per omnes locos,

    Sall. J. 32:

    facere alicui locum in turba,

    Ov. A. A. 2, 210:

    ex loco superiore agere, of an orator speaking from the rostra, or of a judge pronouncing judgment: de loco superiore dicere,

    Cic. Verr. 2, 2, 42, § 102:

    ex aequo loco, of one speaking in the Senate or conversing with another: et ex superiore et ex aequo loco sermones habiti,

    id. Fam. 3, 8, 2:

    ex inferiore loco,

    to speak before a judge, id. de Or. 3, 6, 23: primus locus aedium, a dwelling on the ground-floor, Nep. praef. 6.— A post, position: loco movere, to drive from a place or post, Ter. Phorm. prol. 32; so,

    loco deicere,

    Hor. Ep. 2, 2, 30:

    loco cedere,

    to give way, abandon one's post, retire, Sall. C. 9; Caes. B. G. 1, 15.—
    B.
    In partic.
    1.
    A place, seat, in the theatre, the circus, or the forum:

    Servi ne obsideant, liberis ut sit locus,

    room, seats, Plaut. Cas. prol. 23.—

    Esp. the place assigned by the Senate to foreign ambassadors: locum ad spectandum dare,

    Cic. Mur. 35, 73; 34, 72; so Liv. 30, 17. — Plur. loca, Liv. 34, 44, 5; Vell. 2, 32, 3; Suet. Claud. 21; id. Ner. 11; Plin. 8, 7, 7, § 21.—But plur. loci, Tac. A. 15, 32.—
    2.
    So of the lodging, quarters, place of abode assigned to foreign ambassadors for their residence:

    locus inde lautiaque legatis praeberi jussa,

    Liv. 28, 39, 19; 30, 17, 14; 42, 26, 5; Symm. Ep. 4, 56; Sid. Ep. 8, 12:

    loca lautia,

    App. M. 3, p. 140, 30.—
    3.
    A piece or part of an estate:

    stricte loquendo locus non est fundus sed pars aliqua fundi,

    Dig. 50, 16, 60:

    locus certus ex fundo possideri potest,

    ib. 41, 2, 26.—
    4.
    A place, spot, locality; a country region: hau longe abesse oportet homines hinc;

    ita hic lepidust locus,

    Plaut. Rud. 1, 4, 35:

    nunc hoc ubi abstrudam cogito solum locum,

    id. Aul. 4, 6, 7:

    non hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,

    Cic. Att. 7, 3, 10; Verg. A. 1, 530; Caes. B. G. 5, 12.— Poet. of the inhabitants of a place, a neighborhood:

    numina vicinorum odit uterque locus,

    Juv. 15, 37.—Of a place where a city once stood, a site:

    locus Pherae,

    Plin. 4, 5, 6, § 13:

    locus Buprasium, Hyrmine,

    id. ib.; cf. Ov. F. 2, 280.— Plur. rarely loci:

    quos locos adiisti,

    Plaut. Trin. 4, 2, 86:

    locos tenere,

    Liv. 5, 35, 1:

    occupare,

    Sall. J. 18, 4; 76, 1; Lucr. 4, 509; Verg. A. 1, 306; 2, 28; Prop. 4 (5), 8, 22; Tac. A. 1, 61; 13, 36; Suet. Tib. 43.—Usually loca:

    loca haec circiter,

    Plaut. Cist. 4, 2, 8:

    venisse in illa loca,

    Cic. Fam. 9, 2, 5; id. Fin. 5, 1, 2 sq.; Caes. B. G. 2, 4, 2; Lucr. 1, 373; 2, 146; Cat. 9, 7; 63, 3; Sall. J. 18, 11; 54, 3; Verg. G. 2, 140; id. A. 1, 51; 2, 495; Hor. C. 1, 22, 7; Tib. 4, 1, 97; Ov. M. 10, 29; Liv. 1, 1, 5; 1, 5, 2; 1, 6, 4 et saep.—
    5.
    In war [p. 1075] or battle, a post, station (plur. loca):

    tum loca sorte legunt,

    Verg. A. 5, 132:

    loca jussa tenere,

    id. ib. 10, 238:

    loca servare,

    Amm. 25, 6, 14.—
    6.
    Loci and loca, of parts of the body:

    loci nervosi,

    Cels. 5, 26, 26.—Esp.:

    muliebres,

    Varr. L. L. 5, 2, 15; and without adj., in females, the womb:

    si ea lotio locos fovebit,

    Cato, R. R. 157, 11:

    cum in locis semen insederit,

    Cic. N. D. 2, 51; Cels. 2, 8. —Of animals, Col. 6, 27, 10.—Of birds, Col. 8, 11, 8; Lucr. 14, 1246; Plin. 11, 37, 84, § 209; Cael. Aur. Acut. 3, 17:

    genitalia,

    Col. 7, 7, 4; cf. id. 8, 7, 2; 8, 11, 8;

    in males,

    Lucr. 4, 1034; 4, 1045.—
    7.
    Communis locus,
    (α).
    The place of the dead:

    qui nunc abierunt hinc in communem locum,

    Plaut. Cas. prol. 19.—
    (β).
    A public place:

    Sthenius... qui oppidum non maximum maximis ex pecunia sua locis communibus monumentisque decoravit,

    Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112.—
    8.
    A burial-place, grave; very freq. in epitaphs; v. Inscr. Orell. 8; 4499; 4500 sq.
    II.
    Trop.
    A.
    A topic of discussion or thought; a matter, subject, point, head or division of a subject.
    1.
    In gen.:

    cum fundamentum esset philosophiae positum in finibus bonorum, perpurgatus est is locus a nobis quinque libris,

    Cic. Div. 2, 1, 2:

    Theophrastus cum tractat locos ab Aristotele ante tractatos,

    id. Fin. 1, 2, 6:

    hic locus, de natura usuque verborum,

    id. Or. 48, 162:

    philosophiae noti et tractati loci,

    id. ib. 33, 118:

    ex quattuor locis in quos honesti naturam vimque divisimus,

    id. Off. 1, 6, 18; id. Inv. 2, 3, 11; 2, 5, 16; 2, 8, 26 et saep.; Quint. 2, 4, 27; 2, 11, 6; 5, 8, 4; Juv. 6, 245; Tac. Or. 31.—
    2.
    Esp.: loci, the grounds of proof, the points on which proofs are founded or from which they are deduced:

    cum pervestigare argumentum aliquod volumus, locos nosse debemus,

    Cic. Top. 2, 7; id. de Or. 1, 13, 56; 3, 55, 210:

    traditi sunt ex quibus argumenta ducantur duplices loci,

    id. Or. 35; so sing.:

    itaque licet definire, locum esse argumenti sedem,

    id. Top. 2.—
    3.
    Esp.: loci communes, general arguments, which do not grow out of the particular facts of a case, but are applicable to any class of cases:

    pars (argumentorum) est pervagatior et aut in omnis ejusdem generis aut in plerasque causas adcommodata: haec ergo argumenta, quae transferri in multas causas possunt, locos communis nominamus,

    Cic. Inv. 2, 14, 47 sq.; cf. the passage at length; id. ib. 2, 16, 50 sq.; 2, 18, 56; Auct. Her. 3, 8, 15; Quint. 2, 1, 9; 3, 1, 12; 5, 1, 3; 5, 13, 57 al.— Sing.:

    vix ullus est tam communis locus, qui possit cohaerere cum causa, nisi aliquo proprio quaestionis vinculo copulatus,

    Quint. 2, 4, 30:

    locus, for communis locus,

    id. 4, 2, 117; 5, 7, 32.—
    B.
    A passage in a book or author; plur. loci (Zumpt, Gram. §

    99): locos quosdam transferam,

    Cic. Fin. 1, 3, 7; Quint. 1, 1, 36; 1, 4, 4; 5, 13, 42; 6, 3, 36; Tac. Or. 22:

    locos Lucreti plurimos sectare,

    Gell. 1, 21, 7;

    but rarely loca: loca jam recitata,

    Hor. Ep. 2, 1, 223; Amm. 29, 2, 8.—
    C.
    Room, opportunity, cause, occasion, place, time, etc., for any thing:

    et cognoscendi et ignoscendi dabitur peccati locus,

    Ter. Heaut. 2, 1, 6:

    avaritia paululum aliquid loci rationi et consilio dedisset,

    Cic. Quint. 16, 53:

    de tuo in me animo iniquis secus existimandi videris nonnihil dedisse loci,

    to have given occasion, cause, reason, id. Fam. 3, 6, 6:

    dare suspicioni locum,

    id. Cael. 4, 9:

    dare locum dubitationis,

    id. Balb. 6, 16; Val. Fl. 4, 451: locum habere, to find a place:

    qui dolorem summum malum dicit, apud eum, quem locum habet fortitudo?

    Cic. Off. 3, 33, 117:

    in hoc altero dicacitatis quid habet ars loci?

    id. de Or. 2, 54, 219; so,

    locus est alicui rei: legi Aquiliae locus est adversus te,

    Dig. 9, 2, 27; cf.:

    huic edicto locus est,

    ib. 37, 10, 6; cf.:

    meritis vacat hic tibi locus,

    Verg. A. 11, 179:

    cum defendendi negandive non est locus,

    Quint. 5, 13, 8:

    quaerendi,

    id. 3, 8, 21.—Also in the sense of there is place for any thing, it finds acceptance:

    in poëtis non Homero soli locus est aut Archilocho, etc.,

    Cic. Or. 1, 4:

    si in mea familiaritate locus esset nemini nisi, etc.,

    id. Planc. 33, 82:

    maledicto nihil loci est,

    id. Mur. 5, 12: locum non relinquere, to leave no room for, not to admit, to exclude:

    vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit,

    id. Quint. 15, 49; so,

    nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum,

    id. Fam. 1, 1, 2: nancisci locum, to find occasion:

    nactus locum resecandae libidinis,

    id. Att. 1, 18, 2:

    valde gaudeo, si est nunc ullus gaudendi locus,

    id. ib. 9, 7, 6.—
    D.
    In aliquo loco esse, to be in any place, position, situation, condition, state, relation:

    si ego in istoc siem loco, dem potius aurum, quam, etc.,

    position, place, Plaut. Bacch. 4, 9, 116:

    tanta ibi copia venustatum aderat, in suo quaeque loco sita munde,

    id. Poen. 5, 4, 8:

    in uxoris loco habere,

    Ter. Heaut. 1, 1, 52:

    in liberūm loco esse,

    Cic. de Or. 2, 49, 200; id. Planc. 11, 28; id. Brut. 1, 1; but more freq. without in:

    is si eo loco esset, negavit se facturum,

    id. Fam. 4, 4, 4:

    eodem loco esse,

    Sen. Ben. 3, 8, 2; 7, 14, 6.—Esp. with a gen.:

    parentis loco esse,

    Cic. Div. in Caecil. 19, 61:

    hostium loco esse,

    Liv. 2, 4, 7:

    fratris loco esse,

    Cic. Fam. 5, 3, 1; 7, 3, 6; Quint. 6, 1, 7:

    nec vero hic locus est, ut, etc.,

    not the proper occasion, Cic. Tusc. 4, 1, 1; id. Rosc. Am. 12, 33.— Hence, loco or in loco, at the right place or time, seasonably, suitably:

    posuisti loco versus Attianos,

    Cic. Fam. 9, 16, 4:

    epistolae non in loco redditae,

    id. ib. 11, 16, 1:

    dulce est desipere in loco,

    Hor. C. 4, 12, 28; so,

    locis: non insurgit locis? non figuris gaudet?

    Quint. 12, 10, 23:

    quo res summa loco?

    in what condition? Verg. A. 2, 322:

    quo sit fortuna loco,

    id. ib. 9, 723:

    quo sit Romana loco res,

    Hor. Ep. 1, 12, 25:

    quo tua sit fortuna loco,

    Stat. Th. 7, 558:

    missis nuntiis, quo loco res essent,

    Liv. 2, 47, 5:

    primo loco,

    in the first place, first in order, Juv. 5, 12.—Freq. as a partit. gen.:

    quo loci for quo loco,

    Cic. Att. 8, 10; id. Div. 2, 66:

    eo loci for eo loco,

    id. Sest. 31, 68; Tac. A. 15, 74:

    eodem loci,

    Suet. Calig. 53:

    ubi loci,

    Plaut. Merc. 5, 4, 26:

    ibidem loci,

    id. Cist. 3, 1, 53:

    interea loci for interea,

    meanwhile, Ter. Eun. 1, 2, 46:

    postea loci,

    after that, afterwards, Sall. J. 102:

    ubicumque locorum,

    Hor. Ep. 1, 3, 34:

    adhuc locorum,

    hitherto, Plaut. Capt. 2, 3, 25:

    ad id locorum,

    to that time, till then, hitherto, Sall. J. 63, 6; 73, 2; Liv. 22, 38, 12:

    post id locorum,

    after that, thereupon, Plaut. Cas. 1, 32:

    inde loci,

    since then, Lucr. 5, 437.—
    E.
    Place, position, degree, rank, order, office, of persons or things:

    summus locus civitatis,

    Cic. Clu. 55, 150:

    tua dignitas suum locum obtinebit,

    id. Fam. 3, 9, 2:

    quem locum apud ipsum Caesarem obtinuisti?

    id. Phil. 2, 29, 71:

    res erat et causa nostra eo jam loci, ut, etc.,

    id. Sest. 31, 68:

    Socrates voluptatem nullo loco numerat,

    id. Fin. 2, 28, 90:

    codem loco habere, quo, etc.,

    id. Prov. Cons. 17, 41; Caes. B. G. 1, 26, 6; 7, 77, 3; id. B. C. 1, 84, 2:

    indignantes eodem se loco esse, quo, etc.,

    Liv. 42, 37, 8:

    sed esto, neque melius quod invenimus esse, neque par, est certe proximus locus,

    Quint. 10, 5, 6:

    erat ordine proximus locus,

    id. 7, 3, 36:

    humili loco,

    id. 4, 2, 2.— Plur. loca:

    ut patricii recuperarent duo consularia loca,

    Liv. 10, 15, 8:

    quinque augurum loca,

    id. 10, 8, 3; 42, 34, 15:

    omnia loca obtinuere, ne cui plebeio aditus esset,

    id. 4, 57, 11; Tac. A. 2, 55:

    Vesta loca prima tenet,

    Ov. F. 6, 304.—Esp. of birth:

    infimo loco natus,

    Cic. Fl. 11, 24:

    esse summo loco natus,

    id. Planc. 25, 60:

    Tanaquil summo loco nata,

    Liv. 1, 34.—
    F.
    Loco, adverbially, in the place of, instead of, for:

    criminis loco putant esse, quod vivam,

    Cic. Fam. 7, 3, 6:

    haec filium suum sibi praemii loco deposcit,

    id. Inv. 2, 49, 144.

    Lewis & Short latin dictionary > locus

  • 8 viscera

    1.
    viscus, ĕris, and more freq. in the plur.: viscĕra, um, n. [prop. the soft parts; cf.: viscum, viscidus], the inner parts of the animal body, the internal organs, the inwards, viscera (the nobler parts, the heart, lungs, liver, as well as the ignobler, the stomach, entrails, etc.; cf.: ilia, intestina, exta).
    (α).
    Sing.: mortui praecordia et viscus omne, Cels. praef. med.; Lucr. 1, 837; 3, 719; Tib. 1, 3, 76; Ov. M. 6, 290; 15, 365; Luc. 3, 658; Quint. Decl. 1, 14; Nemes. Cyn. 139.—
    (β).
    Plur. (only so in class. prose), Cels. 4, 11; 7, 9, 2; Lucr. 2, 669; 3, 249; 3, 375 al.; Ov. M. 7, 601; 8, 846; 12, 390; 15, 314; id. F. 4, 205 al.—Of the uterus, Quint. 10, 3, 4; Dig. 48, 8, 8.—Of the testicles, Petr. 119; Plin. 20, 13, 51, § 142.—
    B.
    Transf.
    1.
    The flesh, as lying under the skin:

    cum Herculi Dejanira sanguine Centauri tinctam tunicam induisset, inhaesissetque ea visceribus,

    Cic. Tusc. 2, 8, 20: ut multus e visceribus sanguis exeat, Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 14, 34:

    heu quantum scelus est, in viscera viscera condi!

    Ov. M. 15, 88:

    boum,

    Cic. N. D. 2, 63, 159:

    taurorum,

    Verg. A. 6, 253; 8, 180.—
    2.
    The fruit of the womb, offspring, child ( poet. and in post-Aug. prose):

    (Tereus) in suam sua viscera congerit alvum,

    Ov. M. 6, 651; 8, 478; 10, 465; id. H. 11, 118; cf. Curt. 4, 14, 22:

    viscera sua flammis inicere,

    i. e. one's own writings, Quint. 6, praef. § 3 Spald.—
    II.
    Trop., like our bowels, for the interior, inward or inmost part:

    itum est in viscera terrae,

    Ov. M. 1, 138:

    montis (Aetnae),

    Verg. A. 3, 575:

    in medullis populi Romani ac visceribus haerebant,

    Cic. Phil. 1, 15, 36:

    in venis atque in visceribus rei publicae,

    id. Cat. 1, 13, 31; cf. id. Tusc. 4, 11, 24:

    haec in dicendo non extrinsecus alicunde quaerenda, sed ex ipsis visceribus causae sumenda sunt,

    id. de Or. 2, 78, 318: quae (enkeleusmata) mihi in visceribus haerent, id. Att. 6, 1, 8:

    neu patriae validas in viscera vertite vires,

    i. e. her own citizens, Verg. A. 6, 833:

    de visceribus tuis,

    i. e. from your means, property, Cic. Q. Fr. 1, 3, 7; so,

    aerarii,

    id. Dom. 47 fin.: magnarum domuum, the heart, i. e. the favorite, Juv. 3, 72.
    2.
    viscus, i, v. viscum init.

    Lewis & Short latin dictionary > viscera

  • 9 viscus

    1.
    viscus, ĕris, and more freq. in the plur.: viscĕra, um, n. [prop. the soft parts; cf.: viscum, viscidus], the inner parts of the animal body, the internal organs, the inwards, viscera (the nobler parts, the heart, lungs, liver, as well as the ignobler, the stomach, entrails, etc.; cf.: ilia, intestina, exta).
    (α).
    Sing.: mortui praecordia et viscus omne, Cels. praef. med.; Lucr. 1, 837; 3, 719; Tib. 1, 3, 76; Ov. M. 6, 290; 15, 365; Luc. 3, 658; Quint. Decl. 1, 14; Nemes. Cyn. 139.—
    (β).
    Plur. (only so in class. prose), Cels. 4, 11; 7, 9, 2; Lucr. 2, 669; 3, 249; 3, 375 al.; Ov. M. 7, 601; 8, 846; 12, 390; 15, 314; id. F. 4, 205 al.—Of the uterus, Quint. 10, 3, 4; Dig. 48, 8, 8.—Of the testicles, Petr. 119; Plin. 20, 13, 51, § 142.—
    B.
    Transf.
    1.
    The flesh, as lying under the skin:

    cum Herculi Dejanira sanguine Centauri tinctam tunicam induisset, inhaesissetque ea visceribus,

    Cic. Tusc. 2, 8, 20: ut multus e visceribus sanguis exeat, Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 14, 34:

    heu quantum scelus est, in viscera viscera condi!

    Ov. M. 15, 88:

    boum,

    Cic. N. D. 2, 63, 159:

    taurorum,

    Verg. A. 6, 253; 8, 180.—
    2.
    The fruit of the womb, offspring, child ( poet. and in post-Aug. prose):

    (Tereus) in suam sua viscera congerit alvum,

    Ov. M. 6, 651; 8, 478; 10, 465; id. H. 11, 118; cf. Curt. 4, 14, 22:

    viscera sua flammis inicere,

    i. e. one's own writings, Quint. 6, praef. § 3 Spald.—
    II.
    Trop., like our bowels, for the interior, inward or inmost part:

    itum est in viscera terrae,

    Ov. M. 1, 138:

    montis (Aetnae),

    Verg. A. 3, 575:

    in medullis populi Romani ac visceribus haerebant,

    Cic. Phil. 1, 15, 36:

    in venis atque in visceribus rei publicae,

    id. Cat. 1, 13, 31; cf. id. Tusc. 4, 11, 24:

    haec in dicendo non extrinsecus alicunde quaerenda, sed ex ipsis visceribus causae sumenda sunt,

    id. de Or. 2, 78, 318: quae (enkeleusmata) mihi in visceribus haerent, id. Att. 6, 1, 8:

    neu patriae validas in viscera vertite vires,

    i. e. her own citizens, Verg. A. 6, 833:

    de visceribus tuis,

    i. e. from your means, property, Cic. Q. Fr. 1, 3, 7; so,

    aerarii,

    id. Dom. 47 fin.: magnarum domuum, the heart, i. e. the favorite, Juv. 3, 72.
    2.
    viscus, i, v. viscum init.

    Lewis & Short latin dictionary > viscus

  • 10 gnata

    nascor, nātus, nasci (ante-class., and in poets of the class. period also gnatus, v. under P. a. B.; part. fut. nasciturus, Pall. Jun. 7, § 8; Vulg. Judic. 13, 8), 3, v. dep. [from gnascor, gnatus, root gen, whence gigno; cf. Gr. gennaô], to be born, to be begotten (of or by male or female).
    I.
    Lit.; constr. with ex or de and abl., or with abl. alone; rarely with ab and abl.
    1.
    With ex and abl. (esp. with name or other appellation of the mother):

    cum ex utrāque (uxore) filius natus esset,

    Cic. de Or. 1, 40, 183:

    cujus ex filiā natus est Sestius,

    id. Fam. 13, 8, 1:

    Servius Tullius ex serva Tarquiniensi natus,

    id. Rep. 2, 21, 37:

    ex hac feminā debuit nasci, qui, etc.,

    Sen. ad Helv. 16, 6:

    natam sibi ex Poppaeā filiam,

    Tac. A. 15, 23 init.:

    ex Thetide natus,

    Quint. 3, 7, 11:

    ex Urbiniā natus,

    id. 7, 2, 5:

    Alexandri filius natus ex Barsine,

    Just. 13, 2, 7; cf.:

    negantis (Domitii) quidquam ex se et Agrippinā nisi detestabile nasci potuisse,

    Suet. Ner. 6:

    quod ex nobis natos liberos appellamus, idcirco Cerere nati nominati sunt Liber et Libera,

    Cic. N. D. 2, 24, 62; cf.:

    convinces facile ex te esse natum, nam tui similis est probe,

    Ter. Heaut. 5, 4, 7:

    ex militibus Romanis et Hispanis mulieribus natos se memorantes,

    Liv. 43, 3, 2;

    very rarely with a designation of the father, and only with pronouns: ex hoc Domitius nascitur,

    Suet. Ner. 4 init.:

    Neoptolemus ex quo nata est Olympias,

    Just. 17, 3, 14:

    ex quo nasci nepotes deceat,

    Plin. Ep. 1, 14, 2:

    illum ex me natum,

    Val. Max. 5, 10 ext. 3; cf.:

    quod tibi filiolus vel filia nascitur ex me,

    Juv. 9, 83.—
    2.
    With de and abl.:

    de tigride natus,

    Ov. M. 9, 612; cf.:

    de stirpe dei nasci,

    id. ib. 11, 312:

    de pellice natus,

    id. ib. 4, 422:

    natus de muliere,

    Vulg. Job, 14, 1; 15, 14. —
    3.
    With abl. (so usually with proper names;

    and with general designations of parents, family, etc.): quos omnes Erebo et Nocte natos ferunt,

    Cic. N. D. 3, 17, 44:

    Hercules Jove natus,

    id. ib. 3, 16, 42:

    Nilo natus,

    id. ib. 3, 16, 42:

    nascetur Oedipus Lao,

    id. Fat. 13, 30:

    patre Marte,

    id. Rep. 2, 2, 4:

    Paulo,

    id. Off. 1, 33, 121:

    privignus Poppaeā natus,

    Suet. Ner. 55:

    Ascanius Creusā matre natus,

    Liv. 1, 3, 2: Junia, Vell. 2, 127, 4:

    amplissimā familiā nati adulescentes,

    Caes. B. G. 7, 37, 1:

    honestis parentibus,

    Quint. 1, 11, 85; Sen. Contr. 7, 21, 1:

    Mela quibus Gallio et Seneca parentibus natus,

    Tac. A. 16, 17:

    deus deo natus,

    Liv. 1, 16, 3:

    imperioso patre,

    id. 7, 4, 5; 9, 1, 12: Assaraco natus Capus, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):

    patre certo nasci,

    Cic. Rosc. Am. 16, 46:

    Apolline natus,

    Ov. M. 15, 639: natus deā, son of a goddess, i. e. Achilles, id. M. 12, 86; so,

    natus deā,

    of Æneas, Verg. A. 1, 582:

    matre Musā natus,

    Cic. N. D. 3, 18, 45:

    nascetur pulcrā Trojanus origine Caesar,

    Verg. A. 1, 286.—
    4.
    With ab and abl.:

    generari et nasci a principibus,

    Tac. H. 1, 16:

    et qui nascentur ab illo,

    Verg. G. 1, 434.—
    5.
    In other constrr.:

    post homines natos,

    since men have lived, Cic. Phil. 11, 1, 1:

    post genus hominum natum,

    id. Balb. 10, 26:

    in miseriam nascimur,

    id. Tusc. 1, 5, 9:

    aves omnes in pedes nascuntur,

    with the feet foremost, Plin. 10, 53, 74, § 149:

    ad homines nascendos vim hujus numeri (septenarii) pertinere,

    to the formation of man in the womb, Gell. 3, 10, 7:

    homo nascitur ad laborem,

    i. e. it is his nature to suffer it, Vulg. Job, 5, 7.—
    B.
    Transf., to rise, take beginning, derive origin, spring forth, grow, be found: O fortunatam natam me consule Romam, Cic. ap. Quint. 11, 1, 24; and ap. Juv. 10, 122:

    humi nascentia fraga,

    Verg. E. 3, 92:

    cum nata fuerint folia,

    Vulg. Marc. 13, 28:

    nascitur ibi plumbum album in mediterraneis regionibus,

    is found, produced, Caes. B. G. 5, 12:

    onyx nascitur circa Thebas Aegyptias,

    Plin. 36, 8, 12, § 61:

    ex palude nascitur amnis,

    rises, id. 36, 26, 65, § 190:

    nascere, praeque diem veniens age, Lucifer, almum,

    rise, Verg. E. 8, 17:

    unde nigerrimus Auster Nascitur,

    id. G. 3, 278:

    nascens luna,

    Hor. C. 3, 23, 2; id. S. 2, 4, 30:

    nascentia templa,

    newly built, Mart. 6, 4, 3:

    Circaeis nata forent an Lucrinum ad saxum... ostrea,

    Juv. 4, 140.— To rise, be formed (of a hill):

    ab eo flumine collis nascebatur,

    Caes. B. G. 2, 18; cf.:

    nascitur altera moles,

    Sil. 3, 530. —
    II.
    Trop.
    A.
    To arise, spring forth, proceed from, be produced:

    scribes ad me, ut mihi nascatur epistulae argumentum,

    Cic. Fam. 16, 22, 2:

    nulla tam detestabilis pestis est, quae non homini ab homine nascatur,

    id. Off. 2, 5, 16:

    fateor ea me studiose secutum ex quibus vera gloria nasci posset,

    id. Fam. 15, 4, 13:

    facinus natum a cupiditate,

    id. Verr. 2, 2, 34, § 82; id. Font. 16, 37:

    visus ei dicitur draco... dicere quo illa loci nasceretur,

    id. Div. 2, 66, 135:

    strumae nascuntur maxime in cervice,

    Cels. 5, 28, 7; 7, 12, 1 fin.; 7, 6, 4 fin.:

    onychem in Arabiae tantum montibus nasci putavere,

    Plin. 36, 7, 12, § 59:

    frumenta nata sunt,

    Cic. Verr. 2, 3, 63, § 147:

    ex quo uno haec omnia nata et profecta esse concedit,

    id. Quint. 28, 85; id. Agr 2, 33, 90:

    profectio nata a timore defectionis,

    Caes. B. G. 7, 43:

    querelae verae nascuntur pectore ab imo,

    Cat. 64, 198:

    omnis obligatio vel ex contractu nascitur vel ex delicto,

    Gai. Inst. 3, 88 sq. —With ut:

    ex hoc nascitur ut,

    hence it follows that, Cic. Fin. 3, 19, 63; Sen. Ep. 74, 11.—
    B.
    Esp., of the spiritual renewal of a religious experience, to be regenerated, born again (eccl. Lat.):

    quod natum est ex spiritu, spiritus est,

    Vulg. Johan. 3, 6:

    nasci denuo,

    id. ib. 3, 7:

    natus ex Deo,

    id. 1 Johan. 3, 9, etc.—Hence, P. a.
    A.
    nascens, entis, arising, beginning, nascent, infant, immature:

    ante Periclem et Thucydidem, qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt, littera nulla est, etc.,

    Cic. Brut. 7, 27:

    eloquentiam pueris induunt adhuc nascentibus,

    Petr. 4:

    (vitulus) vexat nascenti robora cornu,

    Juv. 12, 9.—
    2.
    Subst.: nascentia, ĭum, n., organic bodies, esp. plants, Vitr. 5, 1, 3; 5, 8, 1.—
    B.
    nātus, a, um, P. a., born; hence,
    1.
    Subst.: nātus ( gnātus), i, m., a son; and nāta ( gnāta), ae, f. (dat. and abl. pl. natabus, where ambiguity is to be avoided, Plaut. ap. Prisc. p. 733 P.; Inscr. Orell. 7421; Phocas, p. 1707 P.; v. Neue, Formenl. 1, p. 29), a daughter; in plur.: nati (gnati), children, offspring:

    caritas, quae est inter natos et parentes,

    Cic. Lael. 8, 27:

    bellum prope inter parentes natosque,

    Liv. 1, 23, 1; cf. id. 5, 40, 3:

    cum pecore et gnatis,

    Hor. S. 2, 2, 115:

    et trepidae matres pressere ad pectora natos,

    Verg. A. 7, 518: mihi ausculta, nate, pueros jube cremarier, Enn. [p. 1188] ap. Non. 246, 11 (Trag. v. 329 Vahl.); Hor. S. 1, 3, 43:

    natam conlocare alicui,

    Plaut. Aul. Arg. 1, 15: o gnata, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 46 Vahl.):

    si quis gnatam pro mutā devovet agnā,

    Hor. S. 2, 3, 219; cf. id. ib. 2, 3, 199: Hectoris natum de muro jactarier, Enn. ap. Varr. L. L. 10, § 70 Müll. (Trag. v. 130 Vahl.); so, Nerei natae, id. ap. Prisc. p. 733 P. (Trag. v. 135 Vahl.):

    maxima natarum Priami,

    Verg. A. 1, 654; Ov. M. 13, 661.—Esp. in the phrase natus nemo, not a human being, nobody (Plautine for nemo mortalis):

    tamquam si natus nemo in aedibus habitet,

    Plaut. Most. 2, 1, 55 Lorenz ad loc.; id. ib. 2, 2, 20:

    nato nemini,

    id. Cas. 2, 4, 15; id. Ps. 1, 3, 63.—
    2.
    Adj.
    a.
    Natus alicui rei or ad aliquam rem, born, made, destined, designed, intended, produced by nature for any thing.
    (α).
    With dat. (class.):

    me credo huic esse natum rei, ferundis miseriis,

    Ter. Ad. 4, 2, 6:

    non sibi se soli natum meminerit, sed patriae, sed suis,

    Cic. Fin. 2, 14, 45:

    natus huic imperio,

    id. Cael. 24, 59:

    gurges atque helluo natus abdomini suo, non laudi atque gloriae,

    id. Pis. 17, 41:

    Judaei et Syri, nationes natae servituti,

    id. Prov. Cons. 5, 10. —
    (β).
    With ad (class.):

    vir ad omnia summa natus,

    Cic. Brut. 68, 239:

    natus ad haec tempora,

    id. Phil. 12, 4, 9:

    ad dicendum natus aptusque,

    id. de Or. 1, 22, 99:

    ad haudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus,

    id. Fin. 5, 22, 63:

    ad hoc unum natus,

    id. Or. 28, 99:

    ut ad cursum equus, ad arandum bos, ad indagandum canis, sic homo ad intellegendum et agendum natus est,

    id. Fin. 2, 13, 40:

    natus ad sacra Cithaeron,

    Ov. M. 2, 223:

    canor mulcendas natus ad aures,

    id. ib. 5, 561.—
    (γ).
    With inf. ( poet.):

    quid meruere boves, animal... natum tolerare labores,

    Ov. M. 15, 120: sentes tantummodo laedere natae, id. de Nuce, 113.—
    (δ).
    With in and acc. ( poet.):

    nati in usum laetitiae scyphi,

    Hor. C. 1, 27, 1; Ov. M. 14, 99; 15, 117.—
    (ε).
    With propter (rare):

    apros, animal propter convivia natum,

    Juv. 1, 141.—
    b.
    Formed or constituted by nature in any manner:

    alius ager bene natus, alius male,

    Varr. R. R. 1, 6, 1:

    sarmenta male nata,

    Col. 4, 24, 7:

    ita natus locus est,

    Liv. 9, 2:

    inculti versūs et male nati,

    Hor. Ep. 2, 1, 233.—
    (β).
    Pro re natā, or (ante- and post-class.) e re natā, under the present circumstances, according to the state of affairs, as matters are:

    ut in his pro re natā non incommode possint esse,

    Cic. Att. 7, 14, 3:

    Antonii colloquium cum heroibus nostris pro re natā non incommodum,

    id. ib. 14, 6, 1;

    7, 8, 2: e re natā melius fieri haud potuit, quam factum est,

    Ter. Ad. 3, 1, 8; App. M. 4, p. 143, 38.—
    c.
    With a specification of time, so old, of the age of, etc.:

    eques Romanus annos prope XC. natus,

    Cic. Verr. 2, 3, 25, § 62:

    annos natus unum et viginti,

    id. de Or. 3, 20, 74:

    cum annos ad quinquaginta natus esset,

    id. Clu. 40, 110:

    cum quinque et viginti natus annos dominatum occupavisset,

    id. Tusc. 5, 20, 57:

    Cato annos quinque et octoginta natus excessit e vitā,

    id. Brut. 20, 80; in inscr. ANNORVM NATVS, etc., Inscr. Mon. Scip. n. 7;

    Inscr. Marini Atti, p. 564.— Sometimes, in order to specify the age more exactly, major or minor, without or with quam, is added: annos nata est sedecim non major,

    Ter. Eun. 3, 3, 23:

    minor quinque et viginti annis natus,

    Nep. Han. 3, 2:

    minor triginta annis natus,

    Cic. Verr. 2, 2, 49, § 122:

    homo annos natus major quadraginta,

    over forty years old, Cic. Rosc. Am. 14, 49:

    Dionysius major annos sexaginta natus decessit,

    Nep. Reg. 2, 3:

    cum liberis majoribus quam quindecim annos natis,

    Liv. 45, 32, 3:

    minorem quam annos sex, majorem quam annos decem natam, negarunt capi fas esse,

    Gell. 1, 12, 1.—For major, minor, sometimes with plus, minus (ante-class.):

    plus triginta annis natus sim,

    Plaut. Men. 3, 1, 1:

    annos sexaginta natus es aut plus,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11; cf.:

    non amplius novem annos natus,

    Nep. Han. 2, 3.— Act. collat. form: nasco, ĕre, to be born, etc.:

    ubi germen nascere coeperit,

    Cato, R. R. 151 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > gnata

  • 11 nascor

    nascor, nātus, nasci (ante-class., and in poets of the class. period also gnatus, v. under P. a. B.; part. fut. nasciturus, Pall. Jun. 7, § 8; Vulg. Judic. 13, 8), 3, v. dep. [from gnascor, gnatus, root gen, whence gigno; cf. Gr. gennaô], to be born, to be begotten (of or by male or female).
    I.
    Lit.; constr. with ex or de and abl., or with abl. alone; rarely with ab and abl.
    1.
    With ex and abl. (esp. with name or other appellation of the mother):

    cum ex utrāque (uxore) filius natus esset,

    Cic. de Or. 1, 40, 183:

    cujus ex filiā natus est Sestius,

    id. Fam. 13, 8, 1:

    Servius Tullius ex serva Tarquiniensi natus,

    id. Rep. 2, 21, 37:

    ex hac feminā debuit nasci, qui, etc.,

    Sen. ad Helv. 16, 6:

    natam sibi ex Poppaeā filiam,

    Tac. A. 15, 23 init.:

    ex Thetide natus,

    Quint. 3, 7, 11:

    ex Urbiniā natus,

    id. 7, 2, 5:

    Alexandri filius natus ex Barsine,

    Just. 13, 2, 7; cf.:

    negantis (Domitii) quidquam ex se et Agrippinā nisi detestabile nasci potuisse,

    Suet. Ner. 6:

    quod ex nobis natos liberos appellamus, idcirco Cerere nati nominati sunt Liber et Libera,

    Cic. N. D. 2, 24, 62; cf.:

    convinces facile ex te esse natum, nam tui similis est probe,

    Ter. Heaut. 5, 4, 7:

    ex militibus Romanis et Hispanis mulieribus natos se memorantes,

    Liv. 43, 3, 2;

    very rarely with a designation of the father, and only with pronouns: ex hoc Domitius nascitur,

    Suet. Ner. 4 init.:

    Neoptolemus ex quo nata est Olympias,

    Just. 17, 3, 14:

    ex quo nasci nepotes deceat,

    Plin. Ep. 1, 14, 2:

    illum ex me natum,

    Val. Max. 5, 10 ext. 3; cf.:

    quod tibi filiolus vel filia nascitur ex me,

    Juv. 9, 83.—
    2.
    With de and abl.:

    de tigride natus,

    Ov. M. 9, 612; cf.:

    de stirpe dei nasci,

    id. ib. 11, 312:

    de pellice natus,

    id. ib. 4, 422:

    natus de muliere,

    Vulg. Job, 14, 1; 15, 14. —
    3.
    With abl. (so usually with proper names;

    and with general designations of parents, family, etc.): quos omnes Erebo et Nocte natos ferunt,

    Cic. N. D. 3, 17, 44:

    Hercules Jove natus,

    id. ib. 3, 16, 42:

    Nilo natus,

    id. ib. 3, 16, 42:

    nascetur Oedipus Lao,

    id. Fat. 13, 30:

    patre Marte,

    id. Rep. 2, 2, 4:

    Paulo,

    id. Off. 1, 33, 121:

    privignus Poppaeā natus,

    Suet. Ner. 55:

    Ascanius Creusā matre natus,

    Liv. 1, 3, 2: Junia, Vell. 2, 127, 4:

    amplissimā familiā nati adulescentes,

    Caes. B. G. 7, 37, 1:

    honestis parentibus,

    Quint. 1, 11, 85; Sen. Contr. 7, 21, 1:

    Mela quibus Gallio et Seneca parentibus natus,

    Tac. A. 16, 17:

    deus deo natus,

    Liv. 1, 16, 3:

    imperioso patre,

    id. 7, 4, 5; 9, 1, 12: Assaraco natus Capus, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):

    patre certo nasci,

    Cic. Rosc. Am. 16, 46:

    Apolline natus,

    Ov. M. 15, 639: natus deā, son of a goddess, i. e. Achilles, id. M. 12, 86; so,

    natus deā,

    of Æneas, Verg. A. 1, 582:

    matre Musā natus,

    Cic. N. D. 3, 18, 45:

    nascetur pulcrā Trojanus origine Caesar,

    Verg. A. 1, 286.—
    4.
    With ab and abl.:

    generari et nasci a principibus,

    Tac. H. 1, 16:

    et qui nascentur ab illo,

    Verg. G. 1, 434.—
    5.
    In other constrr.:

    post homines natos,

    since men have lived, Cic. Phil. 11, 1, 1:

    post genus hominum natum,

    id. Balb. 10, 26:

    in miseriam nascimur,

    id. Tusc. 1, 5, 9:

    aves omnes in pedes nascuntur,

    with the feet foremost, Plin. 10, 53, 74, § 149:

    ad homines nascendos vim hujus numeri (septenarii) pertinere,

    to the formation of man in the womb, Gell. 3, 10, 7:

    homo nascitur ad laborem,

    i. e. it is his nature to suffer it, Vulg. Job, 5, 7.—
    B.
    Transf., to rise, take beginning, derive origin, spring forth, grow, be found: O fortunatam natam me consule Romam, Cic. ap. Quint. 11, 1, 24; and ap. Juv. 10, 122:

    humi nascentia fraga,

    Verg. E. 3, 92:

    cum nata fuerint folia,

    Vulg. Marc. 13, 28:

    nascitur ibi plumbum album in mediterraneis regionibus,

    is found, produced, Caes. B. G. 5, 12:

    onyx nascitur circa Thebas Aegyptias,

    Plin. 36, 8, 12, § 61:

    ex palude nascitur amnis,

    rises, id. 36, 26, 65, § 190:

    nascere, praeque diem veniens age, Lucifer, almum,

    rise, Verg. E. 8, 17:

    unde nigerrimus Auster Nascitur,

    id. G. 3, 278:

    nascens luna,

    Hor. C. 3, 23, 2; id. S. 2, 4, 30:

    nascentia templa,

    newly built, Mart. 6, 4, 3:

    Circaeis nata forent an Lucrinum ad saxum... ostrea,

    Juv. 4, 140.— To rise, be formed (of a hill):

    ab eo flumine collis nascebatur,

    Caes. B. G. 2, 18; cf.:

    nascitur altera moles,

    Sil. 3, 530. —
    II.
    Trop.
    A.
    To arise, spring forth, proceed from, be produced:

    scribes ad me, ut mihi nascatur epistulae argumentum,

    Cic. Fam. 16, 22, 2:

    nulla tam detestabilis pestis est, quae non homini ab homine nascatur,

    id. Off. 2, 5, 16:

    fateor ea me studiose secutum ex quibus vera gloria nasci posset,

    id. Fam. 15, 4, 13:

    facinus natum a cupiditate,

    id. Verr. 2, 2, 34, § 82; id. Font. 16, 37:

    visus ei dicitur draco... dicere quo illa loci nasceretur,

    id. Div. 2, 66, 135:

    strumae nascuntur maxime in cervice,

    Cels. 5, 28, 7; 7, 12, 1 fin.; 7, 6, 4 fin.:

    onychem in Arabiae tantum montibus nasci putavere,

    Plin. 36, 7, 12, § 59:

    frumenta nata sunt,

    Cic. Verr. 2, 3, 63, § 147:

    ex quo uno haec omnia nata et profecta esse concedit,

    id. Quint. 28, 85; id. Agr 2, 33, 90:

    profectio nata a timore defectionis,

    Caes. B. G. 7, 43:

    querelae verae nascuntur pectore ab imo,

    Cat. 64, 198:

    omnis obligatio vel ex contractu nascitur vel ex delicto,

    Gai. Inst. 3, 88 sq. —With ut:

    ex hoc nascitur ut,

    hence it follows that, Cic. Fin. 3, 19, 63; Sen. Ep. 74, 11.—
    B.
    Esp., of the spiritual renewal of a religious experience, to be regenerated, born again (eccl. Lat.):

    quod natum est ex spiritu, spiritus est,

    Vulg. Johan. 3, 6:

    nasci denuo,

    id. ib. 3, 7:

    natus ex Deo,

    id. 1 Johan. 3, 9, etc.—Hence, P. a.
    A.
    nascens, entis, arising, beginning, nascent, infant, immature:

    ante Periclem et Thucydidem, qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt, littera nulla est, etc.,

    Cic. Brut. 7, 27:

    eloquentiam pueris induunt adhuc nascentibus,

    Petr. 4:

    (vitulus) vexat nascenti robora cornu,

    Juv. 12, 9.—
    2.
    Subst.: nascentia, ĭum, n., organic bodies, esp. plants, Vitr. 5, 1, 3; 5, 8, 1.—
    B.
    nātus, a, um, P. a., born; hence,
    1.
    Subst.: nātus ( gnātus), i, m., a son; and nāta ( gnāta), ae, f. (dat. and abl. pl. natabus, where ambiguity is to be avoided, Plaut. ap. Prisc. p. 733 P.; Inscr. Orell. 7421; Phocas, p. 1707 P.; v. Neue, Formenl. 1, p. 29), a daughter; in plur.: nati (gnati), children, offspring:

    caritas, quae est inter natos et parentes,

    Cic. Lael. 8, 27:

    bellum prope inter parentes natosque,

    Liv. 1, 23, 1; cf. id. 5, 40, 3:

    cum pecore et gnatis,

    Hor. S. 2, 2, 115:

    et trepidae matres pressere ad pectora natos,

    Verg. A. 7, 518: mihi ausculta, nate, pueros jube cremarier, Enn. [p. 1188] ap. Non. 246, 11 (Trag. v. 329 Vahl.); Hor. S. 1, 3, 43:

    natam conlocare alicui,

    Plaut. Aul. Arg. 1, 15: o gnata, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 46 Vahl.):

    si quis gnatam pro mutā devovet agnā,

    Hor. S. 2, 3, 219; cf. id. ib. 2, 3, 199: Hectoris natum de muro jactarier, Enn. ap. Varr. L. L. 10, § 70 Müll. (Trag. v. 130 Vahl.); so, Nerei natae, id. ap. Prisc. p. 733 P. (Trag. v. 135 Vahl.):

    maxima natarum Priami,

    Verg. A. 1, 654; Ov. M. 13, 661.—Esp. in the phrase natus nemo, not a human being, nobody (Plautine for nemo mortalis):

    tamquam si natus nemo in aedibus habitet,

    Plaut. Most. 2, 1, 55 Lorenz ad loc.; id. ib. 2, 2, 20:

    nato nemini,

    id. Cas. 2, 4, 15; id. Ps. 1, 3, 63.—
    2.
    Adj.
    a.
    Natus alicui rei or ad aliquam rem, born, made, destined, designed, intended, produced by nature for any thing.
    (α).
    With dat. (class.):

    me credo huic esse natum rei, ferundis miseriis,

    Ter. Ad. 4, 2, 6:

    non sibi se soli natum meminerit, sed patriae, sed suis,

    Cic. Fin. 2, 14, 45:

    natus huic imperio,

    id. Cael. 24, 59:

    gurges atque helluo natus abdomini suo, non laudi atque gloriae,

    id. Pis. 17, 41:

    Judaei et Syri, nationes natae servituti,

    id. Prov. Cons. 5, 10. —
    (β).
    With ad (class.):

    vir ad omnia summa natus,

    Cic. Brut. 68, 239:

    natus ad haec tempora,

    id. Phil. 12, 4, 9:

    ad dicendum natus aptusque,

    id. de Or. 1, 22, 99:

    ad haudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus,

    id. Fin. 5, 22, 63:

    ad hoc unum natus,

    id. Or. 28, 99:

    ut ad cursum equus, ad arandum bos, ad indagandum canis, sic homo ad intellegendum et agendum natus est,

    id. Fin. 2, 13, 40:

    natus ad sacra Cithaeron,

    Ov. M. 2, 223:

    canor mulcendas natus ad aures,

    id. ib. 5, 561.—
    (γ).
    With inf. ( poet.):

    quid meruere boves, animal... natum tolerare labores,

    Ov. M. 15, 120: sentes tantummodo laedere natae, id. de Nuce, 113.—
    (δ).
    With in and acc. ( poet.):

    nati in usum laetitiae scyphi,

    Hor. C. 1, 27, 1; Ov. M. 14, 99; 15, 117.—
    (ε).
    With propter (rare):

    apros, animal propter convivia natum,

    Juv. 1, 141.—
    b.
    Formed or constituted by nature in any manner:

    alius ager bene natus, alius male,

    Varr. R. R. 1, 6, 1:

    sarmenta male nata,

    Col. 4, 24, 7:

    ita natus locus est,

    Liv. 9, 2:

    inculti versūs et male nati,

    Hor. Ep. 2, 1, 233.—
    (β).
    Pro re natā, or (ante- and post-class.) e re natā, under the present circumstances, according to the state of affairs, as matters are:

    ut in his pro re natā non incommode possint esse,

    Cic. Att. 7, 14, 3:

    Antonii colloquium cum heroibus nostris pro re natā non incommodum,

    id. ib. 14, 6, 1;

    7, 8, 2: e re natā melius fieri haud potuit, quam factum est,

    Ter. Ad. 3, 1, 8; App. M. 4, p. 143, 38.—
    c.
    With a specification of time, so old, of the age of, etc.:

    eques Romanus annos prope XC. natus,

    Cic. Verr. 2, 3, 25, § 62:

    annos natus unum et viginti,

    id. de Or. 3, 20, 74:

    cum annos ad quinquaginta natus esset,

    id. Clu. 40, 110:

    cum quinque et viginti natus annos dominatum occupavisset,

    id. Tusc. 5, 20, 57:

    Cato annos quinque et octoginta natus excessit e vitā,

    id. Brut. 20, 80; in inscr. ANNORVM NATVS, etc., Inscr. Mon. Scip. n. 7;

    Inscr. Marini Atti, p. 564.— Sometimes, in order to specify the age more exactly, major or minor, without or with quam, is added: annos nata est sedecim non major,

    Ter. Eun. 3, 3, 23:

    minor quinque et viginti annis natus,

    Nep. Han. 3, 2:

    minor triginta annis natus,

    Cic. Verr. 2, 2, 49, § 122:

    homo annos natus major quadraginta,

    over forty years old, Cic. Rosc. Am. 14, 49:

    Dionysius major annos sexaginta natus decessit,

    Nep. Reg. 2, 3:

    cum liberis majoribus quam quindecim annos natis,

    Liv. 45, 32, 3:

    minorem quam annos sex, majorem quam annos decem natam, negarunt capi fas esse,

    Gell. 1, 12, 1.—For major, minor, sometimes with plus, minus (ante-class.):

    plus triginta annis natus sim,

    Plaut. Men. 3, 1, 1:

    annos sexaginta natus es aut plus,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11; cf.:

    non amplius novem annos natus,

    Nep. Han. 2, 3.— Act. collat. form: nasco, ĕre, to be born, etc.:

    ubi germen nascere coeperit,

    Cato, R. R. 151 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > nascor

  • 12 alvus

    alvus, i, f. (m., Att. ap. Prisc. p. 654 P.; 718 ib., and Non. 193, 26; Calv., Ael. Cin., and Laber. ap. Charis. p. 61 P.) [for aluus from alo: venter feminae ab alendo dicta, Paul. ex Fest. p. 8 Müll. and so Varr.; acc. to others kindr. with Sanscr. ulvam = uterus, and this again connected with vulva, volvo; eluô eiluô; Sanscr. val = to turn; O. H. Germ. wallen = to roll], the belly, the paunch, the bowels.
    I.
    Lit.:

    purgatio alvi,

    Cic. N. D. 3, 22:

    forsitan purgat alvum,

    Vulg. Jud. 3, 24; 3, 22; cf. Cic. N. D. 2, 50:

    solvere,

    Cels. 1, 3:

    exonerare,

    Plin. 10, 44, 61, § 126:

    inanire,

    id. 20, 3, 8, § 14 et saep.:

    non descendit alvus,

    is costive, Cels. 2, 7:

    cui satis alvus reddit cotidie,

    id. 2, 12, n. 2:

    alvus cita,

    active, id. 1, 6:

    alvum bonam facere,

    Cato, R. R. 114:

    movere,

    id. ib. 115:

    citare,

    Col. 7, 9, 9:

    adstringere alvum,

    to make costive, Cels. 1, 3; so also: cohibere, comprimere, supprimere, firmare, sistere, inhibere, etc., to bind, constipate, etc.—In plur.:

    ad eliciendas alvos,

    Plin. 19, 5, 26, § 2.—Hence, for excrement:

    alvus varia,

    Cels. 2, 6:

    alvus liquida, nigra, pallida, pinguis,

    id. ib.; and for flux, diarrhœa: alvus corpus ac vires carpit, Col. 6, 7.—
    II.
    Transf.
    A.
    The womb:

    in alvo gestare,

    Plaut. Stich. 2, 1, 5;

    twice in Cic.: cum praegnans Dionysium alvo contineret,

    Cic. Div. 1, 20:

    spes in alvo commendata,

    id. Clu. 12; so Hor. C. 4, 6, 20; id. A. P. 340 al.—
    B.
    The stomach, the digestive organs, Cic. N. D. 2, 54; so id. ib. 2, 50; Ov. M. 6, 651.—
    C.
    A beehive (very freq.):

    mediā alvo, quā introeant apes,

    Varr. R. R. 3, 16, 15:

    alvi melle plenae,

    Plin. 21, 12, 43, § 73:

    si plenae alvi fuerint,

    id. 11, 15, 15, § 40:

    (apes) alvo se continent,

    id. 11, 16, 15, § 43; Col. 9, 8, 1; 9, 14, 7; so id. 9, 15, 11.—
    D.
    Of the basin of the molten sea in the Jewish temple:

    (boves) alvum maris circuibant,

    Vulg. 2 Par. 4, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > alvus

  • 13 onus

    ŏnus (in good MSS. also wr. hŏnus), ĕris, n. [etym. dub.; cf. Sanscr. anas, a wagon for freight], a load, burden (cf. pondus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    oneris maximi pondus,

    Vitr. 10, 8:

    onus sustinere,

    Plaut. As. 3, 3, 68:

    cum gravius dorso subiit onus (asellus), Hor S. 1, 9, 20: tanti oneris turris,

    Caes. B. G. 2, 30: ad minimum redigi onus, Ov M. 14, 149.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of goods, baggage, etc., a load, lading, freight, cargo:

    insula Delos, quo omnes undique cum mercibus atque oneribus commeabant,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    onera afferuntur,

    Plin. 6, 23, 26, § 104:

    (naves) ad onera et ad multitudinem jumentorum transportandam paulo latiores,

    Caes. B. G. 5, 1, 2:

    jumentis onera deponere,

    loads, packs, id. B. C. 1, 80.—
    2.
    Poet., the burden of the womb, the fœtus, embryo:

    gravidi ventris,

    Ov. Am. 2, 13, 1; id. F. 2, 452; id. H. 4, 58; Phaedr. 1, 18, 5. —
    3.
    The excrements:

    ciborum onera reddere,

    Plin. 8, 27, 41, § 97:

    duri ventris solvere,

    Mart. 13, 29, 2.—
    II.
    Trop
    A.
    A burden, in respect of property, i. e. a tax or an expense (usually in the plur.):

    municipium maximis oneribus pressum,

    Cic. Fam. 13, 7, 2:

    haec onera in dites a pauperibus inclinata,

    Liv. 1, 43:

    patria,

    Suet. Calig. 42:

    haerere in explicandis oneribus,

    id. Dom. 12 init.:

    oneribus novis turbantur provinciae,

    Tac. A. 4, 6.—
    B.
    A load, burden, weight, charge, trouble, difficulty of any kind (so most freq. in Cic.; cf. molestia): magni sunt oneris;

    quicquid imponas, vehunt,

    capable of bearing great burdens, Plaut. Most. 3, 2, 95:

    quae (senectus) plerisque senibus sic odiosa est, ut onus se Aetnā gravius dicant sustinere,

    Cic. Sen. 2, 4:

    onus atque munus magnum,

    id. de Or. 1, 25, 116:

    hoc onus si vos adlevabitis,

    id. Rosc. Am. 4, 10:

    officii,

    id. ib.:

    probandi,

    the burden of proof, obligation to prove, Dig. 31, 1, 22; Cic. Rep. 1, 23, 37:

    oneri esse,

    to be a burden, Liv. 23, 43; Vulg. 2 Reg. 15, 33:

    neque eram nescius, quantis oneribus premerere susceptarum rerum,

    Cic. Fam. 5, 12, 2:

    epici carminis onera lyrā sustinere,

    Quint. 10, 1, 62.—
    C.
    (Eccl. Lat.) The burden of a prophecy, the woes predicted against any one:

    Babylonis,

    Vulg. Isa. 13, 1:

    Tyri,

    id. ib. 23, 1.—With subj.gen.:

    Domini,

    Vulg. Jer. 23, 33:

    verbi Domini,

    id. Zach. 12, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > onus

  • 14 vīscera

        vīscera um, n    [cf. viscum], the inner parts of the body, internal organs, inwards, viscera, entrails: de putri viscere nascuntur apes, O.: in visceribus (tela) haerebunt: penetrant ad viscera morbi, O.— The flesh: cum (tincta tunica) inhaesisset visceribus: quantum scelus est, in viscera viscera condi! O.: taurorum, V.— The fruit of the womb, offspring, child: (Tereus) in suam sua viscera congerit alvum, O.: eripite viscera mea ex vinculis, Cu.; cf. Neu patriae validas in viscera vertite virīs, i. e. her own sons, V.— Fig., the interior, inmost part, heart, centre, bowels, vitals, life: itum est in viscera terrae, O.: montis (Aetna), V.: in venis atque in visceribus rei p.: de visceribus tuis satis facturus quibus debes: magnarum domuum, i. e. the favorite, Iu.

    Latin-English dictionary > vīscera

  • 15 sarcina

    sarcĭna, ae, f. [id.].
    I.
    Lit., a package, bundle, burden, load, pack; more freq. in the plur., luggage (class. only in the plur.; not in Cic.); sing.:

    quid ego nunc agam? nisi uti sarcinam constringam et clipeum ad dorsum accommodem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 93; 2, 4, 195:

    sarcinam inponam seni,

    id. Most. 2, 1, 83:

    essem militiae sarcina fida tuae,

    Prop. 4 (5), 3, 46:

    gravis,

    Hor. Ep. 1, 13, 6; Petr. 117, 11.—In plur.:

    sarcinas colligere,

    Sall. J. 97, 4; Varr. R. R. 1, 1, 1; Caes. B. G. 3, 24; 7, 18; id. B. C. 1, 59; 3, 76; Tac. A. 1, 23; Phaedr. 2, 7, 1; 4, 2, 5.—Esp. of the baggage of soldiers on the march, Caes. B. G. 1, 24; 2, 17; Liv. 44, 38; Hirt. B. Afr. 69:

    sub sarcinis aggredi,

    id. B. G. 8, 27.— Poet., of the fruit of the womb:

    Ismenos, qui matri sarcina quondam Prima suae fuerat,

    Ov. M. 6, 224:

    sarcinam effundere,

    Phaedr. 3, 15, 6.—
    II.
    Trop. (Ovid.), a burden, weight of cares, troubles, griefs, Ov. H. 4, 24; id. P. 3, 7, 14. —Of government, Ov. P. 1, 2, 101:

    sarcina sum (tibi),

    id. Tr. 5, 6, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > sarcina

  • 16 pondus

    pondus, ĕris, n. [pendo], a weight.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., a weight used in a scale, Cic. Tusc. 5, 24, 69:

    pondera ab Gallis allata iniqua,

    Liv. 5, 48 fin.:

    utuntur taleis ferreis ad certum pondus examinatis pro numo,

    Caes. B. G. 5, 12; Dig. 19, 1, 32: pondera publica, Paul. ex Fest. p. 246 Müll.—
    2.
    In partic., the weight of a pound, a pound (very rare for the usual pondo):

    dupondius a duobus ponderibus, quod unum pondus assipondium dicebatur. Id ideo, quod as erat libra pondus,

    Varr. L. L. 5, § 169 Müll.:

    argenti pondera quinque,

    Mart. 7, 53, 12.—
    B.
    Transf.
    1.
    In abstr.
    a.
    Heaviness, weight of a body:

    moveri gravitate et pondere,

    Cic. Fat. 11, 24; 10, 22; 20, 46; id. Tusc. 1, 17, 40:

    magni ponderis saxa,

    Caes. B. G. 2, 29; 7, 22:

    emere aliquid pondere,

    by weight, Plin. 12, 7, 14, § 29; 35, 17, 57, § 197; Tac. A. 6, 26; cf.:

    in his quae pondere constant,

    Dig. 18, 1, 35 med.; Gai. Inst. 2, 196:

    id, quod pondere continetur,

    Dig. 30, 1, 47.—
    b.
    In plur.: pondera, balance, equipoise, equilibrium:

    pendebat in aëre tellus Ponderibus librata suis,

    Ov. M. 1, 13; so Luc. 1, 57; cf. Lucr. 2, 218 and 6, 574:

    trans pondera (corporis) dextram Porrigere (= ultra libramentum sive aequilibrium corporis),

    out of balance, Hor. Ep. 1, 6, 51; cf. Lachm. ad Lucr. II. p. 380 sq.; cf.

    also: quis libravit in pondere montes et colles in staterā?

    Vulg. Isa. 40, 12.—
    2.
    In concr.
    a.
    A heavy body, a weight, mass, load, burden:

    in terram feruntur omnia suo nutu pondera,

    Cic. Rep. 6, 17, 17:

    grande auri pondus,

    id. Verr. 2, 1, 17, § 45; so,

    innumerabile pondus auri,

    id. Sest. 43, 93:

    magnum argenti pondus expositum,

    Caes. B. C. 3, 96:

    aeris magnum pondus,

    id. ib. 3, 103; Stat. Th. 6, 648:

    immania pondera baltei,

    Verg. A. 10, 496:

    Spartani pondera disci,

    Mart. 14, 164, 1.— Poet., of the fruit of the womb, Ov. M. 9, 684; id. Am. 2, 14, 14; Prop. 4, 1, 96 (5, 1, 100); Mart. 14, 151;

    of the privy parts,

    Cat. 63, 5; Stat. S. 3, 4, 77.—
    b.
    A quantity, number, multitude (anteclass. and very rare): magnum pondus omnium artificum, Varr. ap. Non. 466, 5.—
    II.
    Trop.
    A.
    Weight, consequence, importance, consideration, influence, authority, etc. (class.; cf.

    momentum): persona non qualiscumque testimonii pondus habet,

    Cic. Top. 19, 73:

    grave ipsius conscientiae pondus est,

    id. N. D. 3, 35, 85; cf.:

    (honestas) aut sola expetenda est... aut certe omni pondere gravior habenda quam reliqua omnia,

    id. Off. 3, 8, 35:

    id est maximi momenti et ponderis,

    id. Vatin. 4, 9:

    qui pondus habent,

    id. Att. 11, 6, 1: habet vim in ingenio [p. 1396] et pondus in vitā, id. de Or. 2, 74, 302:

    magnum pondus accessit ad tollendum dubitationem, judicium et consilium tuum,

    id. Fam. 11, 29, 1:

    ut is intellegat, hanc meam commendationem magnum apud te pondus habuisse,

    id. ib. 13, 25; cf.:

    ut is intellegat meas apud te litteras maximum pondus habuisse,

    id. Fam. 12, 27; 13, 35, 2:

    tuae litterae maximi sunt apud me ponderis,

    id. ib. 2, 19, 2:

    ejus filius eodem est apud me pondere, quo fuit ille,

    id. Att. 10, 1. 1.—Of style:

    omnium verborum ponderibus est utendum,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    fabula sine pondere et arte,

    Hor. A. P. 320; cf.:

    nugis addere pondus,

    id. Ep. 1, 19, 42.—
    B.
    Oppressive weight, burden ( poet. for onus):

    curarum,

    Luc. 9, 951; Stat. Th. 4, 39:

    rerum,

    Ov. Tr. 2, 237; Mart. 6, 64, 14:

    tauri ruentis In Venerem tolerare pondus,

    Hor. C. 2, 5, 4:

    amara senectae Pondera,

    Ov. M. 9, 438:

    Constantius, insolentiae pondera gravius librans,

    Amm. 14, 5, 1.—
    C.
    Weight of character, i. e. firmness, constancy ( poet.):

    nulla diu femina pondus habet,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 22:

    nostri reverentia ponderis obstat,

    Stat. Th. 1, 289:

    hilaris, tamen cum pondere, virtus,

    id. S. 2, 3, 65; cf. id. ib. 5, 3, 246.

    Lewis & Short latin dictionary > pondus

  • 17 matrix

    mātrix, īcis, f. [id.], a mother in respect to propagation (in lit. signif. not used of women).
    I.
    Lit., a breeding-animal: of breeding-cows, Varr. R. R. 2, 5, 12; of breeding-ewes, Col. 7, 3, 12; of laying-hens, id. 8, 2, 6; 8, 5, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of plants, the parent-stem, Suet. Aug. 94.—
    2.
    The womb, matrix (late Lat.):

    matricis dolor,

    Veg. Vet. 2, 17, 5; Sen. Contr. 2, 13, 6.—
    3.
    A public register, list, roll:

    in matricibus beneficiariorum,

    Tert. Fug. in Persec. 12.—
    II.
    Trop., a source, origin, cause (cf. mater, II.;

    eccl. Lat.): Eva matrix generis feminini,

    the progenitress, Tert. Virg. Vel. 5:

    primordialis lex data Adae, quasi matrix omnium praeceptorum Dei,

    id. adv. Jud. 2; id. adv. Haer. 21:

    matrix et origo cunctorum,

    id. adv. Valent. 7.—As an appellation of Venus, Inscr. Orell, 1373.

    Lewis & Short latin dictionary > matrix

  • 18 onus

        onus eris, n    [AN-], a load, burden: tanta onera navium, ships of so great burden, Cs.: clipei ingens, V.: minimum, O.: gravius dorso, heavier than he can carry, H.—A load, lading, freight, cargo: cum oneribus commeabant: iumentis onera deponere, packs, Cs.—The burden of the womb, foetus, embryo: gravidi ventris, O., Ph.—Fig., a burden, tax, expense: quod vobis oneris imposuit lex: municipium maximis oneribus pressum: haec onera in dites a pauperibus inclinata, L.: exempti oneribus, Ta.—A load, burden, weight, charge, trouble, difficulty: Paupertas mihi onus visumst, T.: his graviora onera iniungebat, Cs.: onus se Aetnā gravius sustinere: hic onus horret, H.: quibus coger oneri esse, to be a burden, S.
    * * *
    load, burden; cargo

    Latin-English dictionary > onus

  • 19 insolesco

    insŏlesco, ĕre, v. inch. n. [insolens], to become unusual or strange.
    I.
    Lit., of the voice, to begin to change, to become manly:

    coepit Caelo vox insolescere,

    Tert. ad Nat. 2, 12;

    of the womb: uterus insolescens,

    i. e. swelling up, Hier. in Helv. 18.—
    II.
    Trop., to grow haughty or insolent, to become elated (mostly post-Aug.): ad superbiam, Cato ap. Gell. 7, 3, 15:

    per licentiam animus humanus insolescit,

    Sall. C. 6, 7:

    rebus secundis,

    Tac. H. 2, 7; Just. 31, 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > insolesco

  • 20 volva

    volva or vulva, ae, f. [volvo], a wrapper, covering, integument.
    I.
    In gen.:

    fungorum,

    Plin. 22, 22, 46, § 93:

    pomorum,

    i. e. the seed-covering, Scrib. Comp. 104 fin.
    II.
    In partic., the womb, matrix of women and she-animals (syn. uterus), Varr. R. R. 2, 1, 19; Cels. 4, 1; 4, 20; 5, 21; 5, 25 et saep.; Plin. 11, 37, 84, § 209; Juv. 6, 128; Mart. 11, 61, 11; Pers. 4, 35 al.— A sow's matrix, as a very favorite dish, Plin. 11, 37, 84, § 210; Naev. ap. Macr. S. 2, 14; Hor. Ep. 1, 15, 41; Mart. 13, 56, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > volva

См. также в других словарях:

  • In The Womb — infobox Television show name = In The Womb caption = format = Documentary runtime = 120 minutes creator = Toby Macdonald starring = Human, Elephant, Dog, Dolphin country = United Kingdom language = English network = National Geographic Channel… …   Wikipedia

  • Hagar the Womb — Infobox musical artist Name = Hagar the Womb Img capt = Img size = Landscape = Background = group or band Origin = London, United Kingdom Genre = Punk rock Anarcho punk Years active = 1980 1986 Label = Mortarhate Records Abstract Associated acts …   Wikipedia

  • Despair in the Womb — Video by Dir En Grey Released February, 2007 Recorded March–October, 2006, United States, Germany, Japan, Canada …   Wikipedia

  • Out of the Womb — Studio album by Dayglo Abortions Released 198 …   Wikipedia

  • The Blessed Virgin Mary —     The Blessed Virgin Mary     † Catholic Encyclopedia ► The Blessed Virgin Mary     The Blessed Virgin Mary is the mother of Jesus Christ, the mother of God.     In general, the theology and history of Mary the Mother of God follow the… …   Catholic encyclopedia

  • Womb — (w[=oo]m), n. [OE. wombe, wambe, AS. wamb, womb; akin to D. wam belly, OS. & OHG. wamba, G. wamme, wampe, Icel. v[ o]mb, Sw. v[*a]mb, Dan. vom, Goth. wamba.] 1. The belly; the abdomen. [Obs.] Chaucer. [1913 Webster] And he coveted to fill his… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • The Million Women Study — is a study of women’s health analyzing data from more than one million women aged 50 and over conducted by UK researchers.[1] It is a collaborative project between Cancer Research UK and the National Health Service (NHS), with additional funding… …   Wikipedia

  • womb´like´ — womb «woom», noun, verb. –n. 1. the part of the body in mammals that holds, protects, and (usually) nourishes the young till birth; uterus. 2. Figurative. a place containing or producing anything: »to emerge from the womb of time. 3. a hollow… …   Useful english dictionary

  • Womb — The womb (uterus) is a hollow, pear shaped organ located in a woman s lower abdomen between the bladder and the rectum. The narrow, lower portion of the uterus is the cervix; the broader, upper part is the corpus. The corpus is made up of two… …   Medical dictionary

  • womb — [wo͞om] n. [ME wombe < OE wamb, akin to Ger wamme] 1. Obs. the belly 2. UTERUS (sense 1) 3. any place or part that holds, envelops, generates, etc. [the womb of time] …   English World dictionary

  • The Incarnation —     The Incarnation     † Catholic Encyclopedia ► The Incarnation     I. The Fact of the Incarnation     (1) The Divine Person of Jesus Christ     A. Old Testament Proofs     B. New Testament Proofs     C. Witness of Tradition     (2) The Human… …   Catholic encyclopedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»